© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2012, Wszystkie prawa zastrzeżone.

ASPEKTY TWORZENIA KONCEPCJI OBRABIARKI INTELIGENTNEJ

Mirosław PAJOR¹, Krzysztof MARCHELEK^1
1Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Instytut Technologii Mechanicznej, Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki, al. Piastów 19, 70-311 Szczecin

Streszczenie

W artykule przedstawiono koncepcję budowy obrabiarki "inteligentnej" wyposażonej w odpowiednie systemy diagnostyczne do kontroli jej pracy Zaprezentowano trendy światowe w zakresie rozwoju tej koncepcji oraz projekty badawcze realizowane w Instytucie Technologii Mechanicznej (ITM) i Centrum Mechatroniki (CM), funkcjonującymi na Wydziale Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie. Przedstawione projekty badawcze są pracami cząstkowymi rozwijającymi wybrane aspekty diagnostyki obrabiarki "inteligentnej", takie jak kompensacja odkształceń cieplnych, błędów wolumetrycznych, widzenie maszynowe. Ponadto, wybrane projekty badawcze zajmują się rozwojem nowoczesnych technik modelowania i sterowania systemami mechatronicznymi, do których zaliczana jest obrabiarka "inteligentna".

Słowa kluczowe :

obrabiarka inteligentna, sterowanie CNC, system diagnostyczny

Inżynieria Maszyn

R. 16, z. 1-2, 2011, Strona 40-49

ISSN 1426-708X

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2012, Wszystkie prawa zastrzeżone.

EKSPERYMENTALNY SYSTEM OCEAN OTWARTEGO STEROWANIA NAPĘDAMI LINIOWYMI

Stefan DOMEK¹, Mirosław PAJOR², Krzysztof PIETRUSEWICZ¹, Łukasz URBAŃSKI^1
1Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Elektryczny, ul. Sikorskiego 37, 70-313 Szczecin
²Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki, Al. Piastów 19, 70-311 Szczecin

Streszczenie

System sterowania OCEAN (Open modular Control system for linEAr motioN drive) jest systemem otwartym, opracowanym i wykonanym w ramach projektu badawczo - rozwojowego R03 042 02. W artykule omówiono strukturę sprzętowa i programową tego systemu oraz funkcjonalność jego modułów z uwzględnieniem funkcji inteligentnych.Będzie on stanowił bazę dla dalszych prac nad konstrukcją i sterowaniem obrabiarką inteligentną.

Słowa kluczowe :

obrabiarka, serwonapęd, sterowanie CNC, diagnostyka

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2012, Wszystkie prawa zastrzeżone.

HYBRYDOWA REGULACJA ODPORNA NAPĘDU POSUWU OBRABIARKI STEROWANEJ NUMERYCZNIE

Stefan DOMEK¹,Krzysztof PIETRUSEWICZ¹. Łukasz URBAŃSKI^1
1Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Elektryczny, ul. Sikorskiego 37, 70+313 Szczecin, stefan.domek@zut.edu.pl, krzysztof.pietrusewicz@zut.edu.pl, lukasz.urbanski@zut.edu.pl

Streszczenie

Przedstawiono wyniki prac nad sterowaniem liniowymi silnikami synchronicznymi w osiach posuwowych obrabiarki CNC za pomocą inteligentnego cyfrowego serwonapędu. Obejmują one prace koncepcyjne nad otwartym systemem sterowania serwonapędem oraz rezultaty identyfikacji modeli dynamicznych stanowiska badawczego z otwartym systemem sterowania CNC. Omówiono zalety układów regulacji odpornej w porównaniu do sterowania klasycznego. Zaproponowano hybrydowe predykcyjne podejście do odpornej regulacji prędkości stolika X-Y frezarki oraz omówiono wyniki badań symulacyjnych regulatorów.

Słowa kluczowe :

obrabiarka CNC, otwarty układ sterowania, napęd liniowy

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2012, Wszystkie prawa zastrzeżone.

DOŚWIADCZALNE BADANIA WŁAŚCIWOŚCI DYNAMICZNYCH UKŁADÓW KORPUSOWYCH OBRABIAREK. WYBRANE ZAGADNIENIA

Marcin CHODŹKO¹,Krzysztof MARCHELEK^1
1Instytut Technologii Mechanicznej, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Streszczenie

Zagadnienia modelowania systemu obrabiarka - proces skrawania są przedmiotem wielu prac badawczych. Obecnie obserwuje się silny rozwój technik modelowania, których celem jest realizacja koncepcji wirtualnej obrabiarki. Realizacja tej koncepcji wymaga poprawnie zbudowanych i zidentyfikowanych modeli systemu obrabiarka - procesy robocze. W artykule przedstawiono wyniki badań układów korpusowych obrabiarek pod kątem określenia ich właściwości dynamicznych. Przeanalizowano wybrane sposoby wymuszania drgań układów korpusowych oraz wykazano ich zalety oraz wady. Przytoczono wyniki przeprowadzonych badań, które potwierdziły wnioski z dokonanej analizy.

Słowa kluczowe :

dynamika, analiza modalna, wibrostabilność

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2012, Wszystkie prawa zastrzeżone.

ZASTOSOWANIE AKTYWNYCH UKŁADÓW ELIMINACJI DRGAŃ W PROCESIE SKRAWANIA

Arjkadiusz PARUS¹, Marcin HOFFMANN¹,Andrzej BODNAR^1
1Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Instytut Technologii Mechanicznej, Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki

Streszczenie

W artykule przedstawiono dwie koncepcje sterowanych eliminatorów do redukcji drgań powstających przy frezowaniu. W obu konstrukcjach eliminatorów zastosowano siłowniki piezoelektryczne. Pierwsze rozwiązanie to eliminator dołączany do podatnego przedmiotu obrabianego. Do sterowania eliminatorem zastosowany został regulator LQG. Skuteczność proponowanego układu sterowania została potwierdzona doświadczalnie dla różnych parametrów skrawania Zasadniczym problemem w stosowaniu tego typu rozwiązania jest konieczność przygotowania miejsca montażu eliminatora na obrabianym przedmiocie. Z tego względu rozpoczęto prace nad aktywnym uchwytem obróbkowym, który może być stosowany w przypadkach, gdy użycie eliminatora dołączanego do przedmiotu jest niemożliwe. W pracy przedstawiono model, syntezę układu regulacji oraz symulację pracy zaproponowanej konstrukcji.

Słowa kluczowe :

drgania samowzbudne, eliminator drgań,wibrostabilność, frezowanie

Inżynieria Maszyn

R. 16, z. 1-2, 2011, Strona 95-112

ISSN 1426-708X

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2012, Wszystkie prawa zastrzeżone.

IDENTYFIKACJA MODELU PROCESU SKRAWANIA NARZĘDZIAMI WIELOOSTRZOWYMI DLA POTRZEB ANALIZY WIBROSTABILNOŚCI

Mirosław PAJOR¹, Bartosz POWAŁKA¹,Marcin HOFFMANN^1
1Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Instytut Technologii Mechanicznej, Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki

Streszczenie

W artykule przedstawiono analityczną metodę wyznaczania krzywych stabilności dla frezowania. Model stabilności wymaga znajomości częstotliwościowej funkcji przejścia (FRF) struktury masowo - dyssypacyjno - sprężystej (MDS) obrabiarki, współczynników oporu skrawania oraz danych dotyczących narzędzia skrawającego. Do opisu przebiegów sił skrawania zastosowano model liniowy zaproponowany przez Altintasa, w którym współczynniki materiałowe estymowano w dziedzinie częstotliwości na podstawie zmierzonych doświadczalnie sił skrawania. Krzywa granicy stabilności pozwala na określenie stabilnych parametry pracy i uniknięcie powstawania drgań samowzbudnych, które są niepożądanym zjawiskiem podczas obróbki. Wyznaczone krzywe stabilności zweryfikowano doświadczalnie poprzez badania pracą na obrabiarce sterowanej numerycznie JAFO FNU-50.

Słowa kluczowe :

frezowanie, siła skrawania, modelowanie, wibrostabilność

Inżynieria Maszyn

R. 16, z. 1-2, 2011, Strona 113-125

ISSN 1426-708X

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2012, Wszystkie prawa zastrzeżone.

IDENTYFIKACJA SIŁY SKRAWANIA NA PODSTAWIE POMIARÓW PRZYSPIESZEŃ Z ZASTOSOWANIEM TECHNIK REGULARYZACJI

Bartosz POWAŁKA^1
1Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki

Streszczenie

Artykuł prezentuje metodę estymacji sił skrawania na podstawie pomiarów przyspieszeń drgań oraz częstotliwościowej funkcji przejścia. Poprawę uwarunkowania macierzy funkcji przejścia uzyskano przez zastosowanie technik regularyzacji TSVD i Tikhonova powiązane z metodą L-curve. Zastosowanie technik regularyzacji przyniosło poprawę dokładności oszacowania drugiej składowej harmonicznej siły skrawania. Przeprowadzona analiza mierzonych przyśpieszeń z wykorzystaniem krótkoczasowej transformacji Fouriera (STFT) wykazała, że główną przyczyną niedokładności estymacji pierwszej składowej harmonicznej jest niestacjonarność obiektu wynikająca z zachodzących w trakcie obróbki zmian wzajemnego położenia elementów układu korpusowego obrabiarki. Ograniczona skuteczność klasycznych metod regularyzacji sugeruje konieczność opracowania metod wykorzystujących zależności oparte na modelu sił skrawania.

Słowa kluczowe :

częstotliwościowa funkcja przejścia,siły skrawania, identyfikacja, przyspieszenia, regularyzacja

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2012, Wszystkie prawa zastrzeżone.

POMIARY I KOMPENSACJA BŁĘDÓW GEOMETRYCZNYCH OBRABIAREK CNC

Paweł MAJDA^1
1Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki, ITM, Al. Piastów 19, 70-310 Szczecin, e-mail: Pawel.Majda@zut.edu.pl

Streszczenie

Zwiększenie dokładności wytwarzania przedmiotów obrabianych techniką skrawania można osiągnąć między innymi poprzez kompensowanie błędów. Typowym przykładem takich błędów są niedokładności geometryczne obrabiarki. W artykule przedstawiono ideę kompensowania przestrzennego błędu pozycjonowania obrabiarki CNC ze względu na jej niedokładności geometryczne. Zaprezentowano wybrane metody doświadczalnej identyfikacji błędów oraz przedstawiono przykład ich wizualizacji (mapę błędu) w przestrzeni obróbczej trójosiowej frezarki.

Słowa kluczowe :

błędy geometryczne,kalibracja obrabiarek

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2012, Wszystkie prawa zastrzeżone.

MODELOWANIE TOCZNYCH POŁĄCZEŃ PROWADNICOWYCH OBRABIAREK

Grzegorz SZWENGIER¹ Daniel JASTRZĘBSKI¹,Piotr PAWEŁKO^1
1Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki

Streszczenie

W artykule przedstawiono koncepcję i zasady modelowania tocznych, szynowych połączeń prowadnicowych obrabiarek. Określono cele modelowania prowadnic tocznych, uzasadnione potrzebami podejmowania decyzji w procesie komputerowo wspomaganego projektowania obrabiarek. Przedstawiono założenia do modelowania fizycznego konstrukcji. Omówiono sposobytworzenia i rozwiązywania modeli matematycznych, opisujących statyczne oraz dynamiczne właściwości układów nośnych obrabiarek, zawierających prowadnice toczne. Przytoczono wybrane wyniki modelowania i obliczeń charakterystyk statycznych pojedynczego podzespołu konstrukcyjnego typu wózek toczny-szyna prowadząca. Przedstawiono rezultaty analizy właściwości całej konstrukcji tocznego połączenia prowadnicowego w zakresie statyki oraz dynamiki liniowej i nieliniowej. Skomentowano wyniki przeprowadzonego modelowania i obliczeń tych obiektów. W podsumowaniu oceniono przydatność praktyczną proponowanej metody modelowania.

Słowa kluczowe :

obrabiarka, toczne połączenie prowadnicowe,modelowanie prowadnic, obliczenia

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2012, Wszystkie prawa zastrzeżone.

NIELINIOWO LEPKOSPRĘŻYSTY MODEL KLEJU EPOKSYDOWEGO

Paweł MAJDA^1
1Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Wydział Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki, ITM, Al. Piastów 19, 70-310 Szczecin, e-mail: Pawel.Majda@zut.edu.pl

Streszczenie

W pracy przedstawiono wyniki badań doświadczalnych oraz wyniki weryfikacji, jakiej dokonano dla modelu połączenia klejowego na podwójną zakładkę. Weryfikację oparto na porównaniu doświadczalnych charakterystyk pełzania przy skokowo narastającej sile rozciągającej złącze i obliczonych za pomocą metody elementów skończonych (MES), przy uwzględnieniu zmodyfikowanego nieliniowego modelu Burgersa dla kleju. Zmodyfikowany model Burgersa o zmiennych współczynnikach, zależnych od poziomu naprężenia, zapewnia uzyskanie charakterystyk pełzania połączeń klejowych dobrze pokrywających się z wynikami badań doświadczalnych, dla różnych poziomów naprężeń przyjętych w programie badań. Modelowanie połączenia klejowego przeprowadzono przy zastosowaniu koncepcji uproszczenia wg Carpentera i Borsouma, gdzie komponenty złącza modeluje się elementami belkowymi.

Słowa kluczowe :

połączenie klejowe,lepkosprężystość

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2012, Wszystkie prawa zastrzeżone.

WPŁYW METODY MQL NA PARAMETRY KSZTAŁTOWANIA CZYNNEJ POWIERZCHNI ŚCIERNICY I CHROPOWATOŚĆ WARSTWY WIERZCHNIEJ PRZEDMIOTU OBRABIANEGO

Radosław ROSIK¹, Jakub ŚWIERCZYŃSKI^1
1Instytut Obrabiarek i TBM Politechniki Łódzkiej

Streszczenie

Kształtowanie warstwy wierzchniej przedmiotu obrabianego podczas procesu szlifowania powierzchni płaskich, zależy od wzajemnych relacji pomiędzy parametrami obciągania oraz szlifowania. W opracowaniu przedstawiono wpływ oddziaływania czynnej powierzchni ściernicy (CPS) na szlifowaną warstwę wierzchnią materiału obrabianego z udziałem cieczy obróbkowej podawanej w postaci mgły olejowej (MQL) oraz optymalne warunki smarowania próbki, tak aby wykluczyć przypalenia, pęknięcia oraz związane z nimi odkształcenia. Do rozważań przyjęto parametry chropowatości Ra, Rz i falistość obrabianego materiału oraz wartości stycznych i normalnych sił skrawania.

Słowa kluczowe :

obciąganie, czynna powierzchnia ściernicy, MQL.

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

WYBRANE WŁAŚCIWOŚCI KOMPOZYTÓW ALUMINIOWYCH PO WEDM

Dionizy BIAŁO¹, Jan PEROŃCZYK¹, Jerzy DUSZCZYK²,Waldemar WIŚNIEWSKI3^3
1Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania w Warszawie
²Uniwersytet Techniczny w Delft, Holandia
³Politechnika Warszawska, Wydział Mechatroniki

Streszczenie

Badano materiały kompozytowe na osnowie Al+2OSi+3Cu+1Mg umocnione przez cząstki ceramiczne Al2O3, SiC i Si3N4 w ilości 5%. Materiały wytworzono metodą metalurgii proszków stosując wyciskanie na gorąco. Kompozyty i ich osnowy poddano obróbce elektroerozyjnej WEDM przy dwóch skrajnych wartościach energii wyładowań. Stwierdzono, że w warstwie wierzchniej (WW) materiałów po obróbce występuje charakterystyczna przetopiona strefa o grubości od 8 do 12 mikrometrów i dużej twardości w stosunku do rdzenia materiału z licznymi porami i mikropęknięciami. Próby tribologiczne na stanowisku pin-on-disc w warunkach tarcia technicznie suchego wykazały, że w początkowym okresie tarcia występuje intensywne zużywanie materiałów spowodowane stosunkowo łatwym usuwaniem WW o zmienionych właściwościach. Próbki obrobione elektroerozyjnie miały mniejszą wytrzymałość zmęczeniową niż próbki obrobione tradycyjnie np. szlifowane.

Słowa kluczowe :

WEDM, warstwa wierzchnia,właściwości użytkowe

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

STRUKTURA METALOGRAFICZNA POWIERZCHNI PO OBRÓBCE ELEKTROEROZYJNEJ

Lucjan DĄBROWSKI¹, Rafał ŚWIERCZ1^1
1Instytut Technik Wytwarzania, Politechnika Warszawska

Streszczenie

W referacie przedstawiono wyniki badań wpływu parametrów wejściowych obróbki elektroerozyjnej EDM: amplitudy prądu I, czasu impulsu ton, czasu przerwy toff,, przy ustalonych pozostałych parametrach obróbki na strukturę metalograficzną i fizyczną warstwy wierzchniej. Badania wykonano według trójpoziomowego planowanego eksperymentu Boxa Behnkena.

Słowa kluczowe :

EDM, struktura metalograficzna,grubość warstwy białej, mikropęknięcia

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

ZASTOSOWANIE METOD STATYSTYCZNYCH DO MONITOROWANIA PROCESU OBRÓBKI ELEKTROEROZYJNEJ ELEKTRODĄ DRUTOWĄ

Andrzej NOWAKOWSKI¹, Piotr MAJERSKIsup>2
¹Instytut Zawansowanych Technologii Wytwarzania, Kraków
²Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica, Wydział Matematyki Stosowanej, Kraków

Streszczenie

Dla potrzeb monitorowania procesów wycinania i mikrowycinania elektroerozyjnego opracowano modele statystyczne wykorzystujące mechanizm średniej kroczącej. W przypadku wycinania średnia krocząca opisuje proces zmian wartości czasu opóźnienia wyładowań. Przy mikrowycinaniu średnia krocząca śledzi proces ewolucji wybranych trzech typów impulsów napięcia międzyelektrodowego. Przedstawione metody mogą być wykorzystane zarówno do kontroli przebiegu procesów WEDM jak i mikro-WEDM. Modele zweryfikowano w trybie off-line, wykorzystując zrejestrowane ciągi impulsów napięcia międzyelektrodowego oraz podczas obróbki, implementując go w mikroprocesorowych analizatorach procesu.

Słowa kluczowe :

średnia krocząca, proces losowy elektroda drutowa, WEDM, mikro-EDM

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

STRUKTURA GEOMETRYCZNA POWIERZCHNI PO OBRÓBCE ELEKTROEROZYJNEJ ELEKTRODĄ GRAFITOWĄ I MIEDZIANĄ - PORÓWNANIE

Lucjan DĄBROWSKI¹, Rafał ŚWIERCZsup>1, Józef ZAWORAsup>1
¹Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania

Streszczenie

W referacie przedstawiono wyniki badań wpływu parametrów wejściowych obróbki elektroerozyjnej: amplitudy prądu I, czasu impulsu ton, czasu przerwy toff, oraz rodzaju materiału elektrody roboczej; miedź, grafit, przy ustalonych pozostałych parametrach obróbki na wybrane parametry struktury geometrycznej obrobionej powierzchni. Badania wykonano według trójpoziomowego planowanego eksperymentu Boxa Behnkena.

Słowa kluczowe :

EDM, struktura geometryczna powierzchni, charakterystyka prądowo- napięciowa,materiał elektrody

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

BADANIA ROZKŁADU TEMPERATURY W STREFIE ŚCIERNEGO SZLIFOWANIA ELEKTROEROZYJNEGO STOPU TYTANU

Andrzej GOŁĄBCZAK¹, Robert ŚWIĘCIKsup>1
¹Politechnika Łódzka, Katedra Technologii Maszyn

Streszczenie

W pracy przedstawiono wyniki badań rozkładu temperatury ściernego szlifowania elektroerozyjnego AEDG stopu tytanu Ti6Al4V. Podstawą opracowania są badania eksperymentalne szlifowania płaszczyzn ściernicą diamentową SD ze spoiwem metalowym. Zakres prezentowanych badań obejmuje wyniki pomiarów temperatury w strefie kontaktu ściernicy z przedmiotem obrabianym z wykorzystaniem termopary oraz kamery termowizyjnej

Słowa kluczowe :

AEDG, stop tytanu, warstwa wierzchnia, temperatura szlifowania,

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

MODELOWANIE ZJAWISK FIZYCZNYCH W SZCZELINIE MIĘDZYELEKTRODOWEJ PODCZAS WYCINANIA ELEKTROEROZYJNEGO

Lucjan DĄBROWSKI¹, Dorota ONISZCZUKsup>1
¹Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania

Streszczenie

Wycinanie elektroerozyjne WEDM zaliczane jest do precyzyjnych metod kształtowania przedmiotów zarówno o prostej jak i złożonej geometrii. Błędy kształtu w procesie WEDM zależą od wielu czynników, m.in. drgań drutu wywołanych przepływającym dielektrykiem, wysokości ciętego materiału oraz nierównomiernego rozkładu produktów obróbki w szczelinie międzyelektrodowej. W artykule przedstawiono modelowanie zjawisk fizycznych odzwierciedlających warunki panujące w szczelinie podczas wycinania elektroerozyjnego. Wyznaczono teoretyczne wartości prędkości przepływającego dielektryka.

Słowa kluczowe :

AEDG, stop tytanu, warstwa wierzchnia, temperatura szlifowania

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

HYBRYDOWY GENERATOR DO MIKROOBRÓBKI ELEKTROEROZYJNEJ I ELEKTROCHEMICZNEJ

Sebastian SKOCZYPIEC ¹, Piotr LIPIECsup>1, Wojciech MYSIŃSKIsup>2,Adam RUSZAJsup>1
¹Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji, Politechnika Krakowska
²Katedra Elektrotechniki i Elektroniki, Wydział Inżynierii Elektrycznej i Komputerowej, Politechnika Krakowska

Streszczenie

Wycinanie elektroerozyjne WEDM zaliczane jest do precyzyjnych metod kształtowania przedmiotów zarówno o prostej jak i złożonej geometrii. Błędy kształtu w procesie WEDM zależą od wielu czynników, m.in. drgań drutu wywołanych przepływającym dielektrykiem, wysokości ciętego materiału oraz nierównomiernego rozkładu produktów obróbki w szczelinie międzyelektrodowej. W artykule przedstawiono modelowanie zjawisk fizycznych odzwierciedlających warunki panujące w szczelinie podczas wycinania elektroerozyjnego. Wyznaczono teoretyczne wartości prędkości przepływającego dielektryka.

Słowa kluczowe :

AEDG, stop tytanu, warstwa wierzchnia, temperatura szlifowania

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

PROCESY ELEKTROEROZYJNE, ŚCIERNE, ŚCIERNO-ELEKTROEROZYJNE REALIZOWANE PRZEZ JEDNĄ OBRABIARKĘ

Wacław MIELNICKI¹, Paweł FRANKOWSKIsup>1
¹Instytut Zaawansowanych Technologii Wytwarzania, Kraków

Streszczenie

W artykule przedstawiono niektóre rezultaty badań własnych, które pozwoliły na skonstruowanie i wykonanie szlifierki narzędziowej MES0 25 CNC. Jest ona nowatorskim rozwiązaniem w świecie, gdyż oprócz możliwości realizacji procesów szlifowania klasycznego, obciągania i profilowania elektroerozyjnego ściernic, co jest rozwiązaniem stosowanym przez przodujące firmy np. V0LLMER i WALTER, pozwala na ścierno-elektroerozyjne kształtowanie powierzchni roboczych różnego rodzaju narzędzi skrawających, w tym ostrzy diamentowych PCD i z węglików spiekanych.

Słowa kluczowe :

obróbka elektroerozyjna,obróbka ścierno-elektroerozyjna, szlifierka

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

MIKROOBRÓBKA ELEKTROEROZYJNA, LASEROWA I ŚCIERNA W KOREKCJI CZĘŚCI SKRAWAJĄCEJ MINIATUROWYCH WIERTEŁ

Leszek KUDLA¹,
¹Politechnika Warszawska, Wydział Mechatroniki, Zakład Technologii Wyrobów Precyzyjnych i Elektronicznych

Streszczenie

Do wiercenia mikrootworów o średnicy mniejszej od 1mm najczęściej stosuje się miniaturowe wiertła o standardowej geometrii części skrawającej, podczas gdy w konwencjonalnym zakresie średnic wykonuje się różne modyfikacje ostrzy, które korzystnie wpływają na proces i rezultaty wiercenia. Przedmiotem niniejszego opracowania jest opis prób zastosowania korekcji do miniaturowych wierteł. W tym celu przeprowadzono badania eksperymentalne wykonywania wgłębień na powierzchni natarcia technikami mikroobróbki elektroerozyjnej, laserowej oraz ściernej, a następnie dokonano oceny efektywności mikrokształtowania tymi technikami. Wyniki wyrywkowych prób wiercenia potwierdziły korzystny wpływ korekcji geometrii ostrzy na wybrane zjawiska obróbkowe.

Słowa kluczowe :

korekcja ostrzy, miniaturowe wiertła, mikroobróbka elektroerozyjna,mikroobróbka laserowa, mikroobróbka ścierna

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

DOKŁADNOŚĆ WYTWARZANIA POWIERZCHNI ŚRUBOWYCH METODĄ WEDM

Zbigniew LECHNIAK^1
1Politechnika Warszawska, Instytut Technik Wytwarzania

Streszczenie

Wycinanie elektroerozyjne WEDM jest obróbką dokładną, często stosowaną jako obróbka wykończeniowa. W pracy przedstawiono reprezentatywne powierzchnie śrubowe, spełniające kryteria znacznych wartości i intensywnej zmienności pochyleń. Po obróbce WEDM przeprowadzonej w wielu wariantach poddano uzyskane powierzchnie znacznej liczbie pomiarów, które ujawniły tendencje utraty uzyskiwanych dokładności w miarę wzrostu wartości kątów pochyleń powierzchni. W pracy zaprezentowano sposób podniesienia dokładności wytwarzania powierzchni śrubowych metodą korekty programu obróbkowego zarówno w oparciu o dane analityczne jak i wyliczenia wynikające z przeprowadzonych eksperymentów.

Słowa kluczowe :

obróbka elektroerozyjna, EDM, WEDM, dokładność powierzchnia śrubowa

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

STAN POWIERZCHNI KOMPOZYTÓW Al PO OBRÓBCE ELEKTROEROZYJNEJ

Jan PEROŃCZYK¹, Dionizy BIAŁO¹,Mirosław PRACKI²,Jerzy DUSZCZYK^3
1Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania, Warszawa
²Politechnika Warszawska, Instytut Technik Wytwarzania
³Delft University of Technology, The Netherland

Streszczenie

W artykule przedstawiono wyniki badań struktury stereometrycznej po obróbce elektroerozyjnej (WEDM) osnowy z Al20Si1Mg i na jej bazie utworzonych kompozytów umacnianych cząstkami ceramicznymi Al2O3, SiC lub Si3N4 o zawartości 5% objętościowo. Osnowa i kompozyty wytworzone były metodami metalurgii proszkowej P/M i obrabiane WEDM przy dwóch nastawach: E2 i E7. Przedstawiono stereometryczne obrazy powierzchni próbek po WEDM oraz liniowe wykresy chropowatości. Uzyskane wyniki liczbowe szeregu parametrów, charakteryzujących stereometrię powierzchni obrobionej, pozwoliły na sformułowanie szeregu wniosków i spostrzeżeń dotyczących odmienności tej struktury w stosunku do struktur powstających po obróbce WEDM metali i ich stopów.

Słowa kluczowe :

WEDM, kompozyty, chropowatość,struktura geometryczna powierzchni

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

WPŁYW OBRÓBKI LASEROWEJ NA WŁAŚCIWOŚCI PRZECIWZUŻYCIOWYCH POWŁOK ELEKTROISKROWYCH

Norbert RADEK^1
1Politechnika Świętokrzyska, Centrum Laserowych Technologii Metali, Kielce

Streszczenie

W pracy badano wpływ obróbki laserowej na właściwości powłok nanoszonych elektroiskrowo. Ocenę właściwości powłok po obróbce laserowej przeprowadzono na podstawie obserwacji mikrostruktury, pomiarów chropowatości oraz badań odporności korozyjnej. Badania przeprowadzono wykorzystując elektrody WC-Co, które zostały wytworzone poprzez spiekanie nanostrukturalnych proszków metodą impulsowo plazmowego spiekania PPS. Do nanoszenia powłok elektroiskrowych użyto urządzenie produkcji ukraińskiej, model EIL-8A. Obróbkę laserową nałożonych powłok elektroiskrowych wykonano laserem Nd:YAG, model BLS 720.

Słowa kluczowe :

obróbka laserowa, powłoka elektroiskrowa, mikrostruktura, chropowatość, odporność korozyjna

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

WPŁYW PARAMETRÓW HYDROMECHANICZNYCH W PROCESIE WYCINANIA ELEKTROEROZYJNEGO NA EFEKTY OBRÓBKI

Lucjan DĄBROWSKI¹, Dorota ONISZCZUK¹,Józef ZAWORA¹,Michał MARCZAK^1
1Politechnika Warszawska, Instytut Technik Wytwarzania

Streszczenie

Wycinanie elektroerozyjne - WEDM jest odmianą obróbki ubytkowej, umożliwiającej kształtowanie skomplikowanych części, trudnych lub niemożliwych do wykonania innymi metodami, np. obróbką skrawaniem. W zależności od zakładanej chropowatości powierzchni i dokładności wykonania proces WEDM przebiega w kilku przejściach, począwszy od obróbki zgrubnej po wykończanie i wygładzanie. W artykule przedstawiono wpływ parametrów hydromechanicznych, tj. ciśnienia podawania dielektryka, naciągu oraz szybkości przewijania drutu na efekty obróbki

Słowa kluczowe :

WEDM, parametry hydromechaniczne,chropowatość, odchyłka kształtu

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

POMIAR NAPRĘŻEŃ WŁASNYCH METODĄ USUWANIA WARSTW PRZEZ DOCIERANIE PO OBRÓBCE EDM I KULOWANIU STRUMIENIOWYM

Anna ARASIMOWICZ¹, Bogdan NOWICKI¹,Anna PODOLAK-LEJTAS^1
1Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Technik Wytwarzania

Streszczenie

W artykule została przedstawiona metodyka badań oraz wyniki pomiaru naprężeń własnych metodą usuwania warstwy wierzchniej przez docieranie spojonym ziarnem diamentowym, w próbkach obrobionych elektroerozyjnie i kulowaniu strumieniowym.

Słowa kluczowe :

naprężenia własne, EDM, obróbka powierzchniowa zgniotem

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

BADANIA WPŁYWU ODDZIAŁYWAŃ ELEKTROD SZCZOTKOWYCH NA KONSTYTUOWANIE STRUKTURY GEOMETRYCZNEJ OBRABIANEJ POWIERZCHNI

Sławomir SPADŁO¹, Dominik DUDEK¹,Krzysztof ŁAKOMIEC ^21
1Politechnika Świętokrzyska, Katedra Metaloznawstwa i Technologii Materiałowych
²Politechnika Warszawska, Instytut Technik Wytwarzania

Streszczenie

W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu oddziaływań mechanicznych elektrod szczotkowych na efekty technologiczne obróbki elektroerozyjno-mechanicznej Scharakteryzowano oddziaływania fizyczne występujące w procesie wpływające na wydajność obróbki oraz konstytuowanie właściwości warstwy wierzchniej. Przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych wpływu energii pojedynczych wyładowań elektrycznych na objętość wyerodowanego metalu oraz charakterystyki mechaniczne elektrody szczotkowej. Wskazano na możliwość zwiększenia wydajności obróbki w wynik występowania efektu synergii kilku rodzajów oddziaływań fizycznych występujących w procesie.

Słowa kluczowe :

obróbka hybrydowa, elektroerozja, elektroda szczotkowa, warstwa wierzchnia, oddziaływanie mechaniczne

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

WYBRANE ASPEKTY ZASTOSOWANIA MIKRO I NANOTECHNOLOGII W PROCESACH WYTWARZANIA

Adam RUSZAJ¹, Sebastian SKOCZYPIEC¹,Dominik WYSZYŃSKI^11
1Politechnika Krakowska, Wydział Mechaniczny, Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji

Streszczenie

Przedstawione zostały wybrane zagadnienia z zakresu mikro i nanotechnologii, które zdaniem autorów są związane z obecnymi lub przyszłymi technikami wytwarzania. Zaprezentowano możliwości integracji nauk technicznych, biologicznych i informatycznych przy udziale najnowszych osiągnięć inżynierii materiałowej. W wyniku tej integracji rysuje się możliwość zbudowania systemów wytwarzania działających na bazie kodów podobnyc do kodu genetycznego organizmów żywych. Przedstawione zostały przykłady ważnych, zdaniem autorów, dla rozwoju i integracji, odkryć i rozwiązań technologicznych zmierzających do zmiany dotychczasowej strategii budowania systemów i ich elementów od "top down" do "bottom up". Z artykułu wynika konieczność tworzenia interdyscyplinarnych zespołów badawczych w celu optymalnego wykorzystania i rozwoju technologii będących rezultatem dotychczasowych badań.

Słowa kluczowe :

mikrotechnologia, nanotechnologia, top down, bottom up,nowoczesne materiały

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

MATERIAŁY I PROCESY STOSOWANE W WYTWARZANIU ELEMENTÓW MEMS

Jadwiga HOROSZKIEWICZ¹, Adam RUSZAJ¹,Sebastian SKOCZYPIEC^{1 1}Politechnika Krakowska, Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji

Streszczenie

W artykule przedstawiono zarys problematyki związanej z mikro - elektro - mechanicznymi systemami, a w szczególności podano informacje dotyczące stosowanych materiałów i technologii do ich wytwarzania. Obszar zainteresowań tematyką MEMS jest bardzo duży. Układy MEMS znajdują zastosowanie we wszystkich dziedzinach życia. Proces ich projektowania jest interdyscyplinarny i wymaga zastosowania specjalistycznych aplikacji. Podstawowym materiałem stosowanym w wytwarzania układów MEMS jest krzem. Obecnie identyfikowanych jest ponad 200 technologii stosowanych w wytwarzaniu MEMS, a wiele innych jest jeszcze na etapie badań laboratoryjnych.

Słowa kluczowe :

MEMS, materiały, technologie, zastosowanie

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

PROJEKT STANOWISKA BADAWCZEGO DO REALIZACJI HYBRYDOWEJ TECHNOLOGII MIKROSKRAWANIA WSPOMAGANEGO ELEKTROCHEMICZNIE

Sebastian SKOCZYPIEC¹, Adam RUSZAJ¹,Marcin GRABOWSKI^{1 1}Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji, Politechnika Krakowska

Streszczenie

W mikroskrawaniu, wraz ze zmniejszeniem grubości warstwy skrawanej następuje nieproporcjonalny wzrost sił skrawania. Wprowadzenie oddziaływań elektrochemicznych w warstwie powierzchniowej przedmiotu obrabianego umożliwia zmniejszenie wytrzymałości oraz twardości usuwanego materiału, co w efekcie prowadzi do poprawy wskaźników technologicznych obróbki. W artykule przedstawiono uproszczoną analizę sił podczas procesu mikrotoczenia oraz zaprezentowano projekt stanowiska do badań procesu mikroskrawania intensyfikowanego elektrochemicznie.

Słowa kluczowe :

mikro-obróbka, metody hybrydowe mikroskrawanie, obróbka elektrochemiczna

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

WŁAŚCIWOŚCI POWŁOK DIAMENTOPODOBNYCH

Monika MADEJ^1
1Politechnika Świętokrzyska w Kielcach, Wydział Mechatroniki i Budowy Maszyn, Zakład Tribologii i Materiałów Eksploatacyjnych, Al. 1000-lecia PP7, 25-314 Kielce

Streszczenie

Celem niniejszej pracy było przeprowadzenie badań i analiz powłok DLC typu a:C:H oraz a:C:H:W w oparciu o badania budowy, obserwacje mikrostruktury, pomiary adhezji oraz ocenę struktury geometrycznej powierzchni. Badane powłoki otrzymywano techniką chemicznego osadzania z fazy gazowej, wspomaganej plazmą, na elementach ze stopu Co-Cr-Mo. Powłoki poddano obserwacjom mikroskopowym na elektronowym mikroskopie skaningowym SEM i profilometrze optycznym. Pomiary adhezji wykonano metodą zarysowania - scratch test. Charakterystyki tribologiczne uzyskano przy użyciu mikrotribometru. Wyniki otrzymane podczas zrealizowanych badań wykazały, że zastosowanie powłok DLC zdecydowanie zwiększa trwałość eksploatacyjną pokrytych powierzchni.

Słowa kluczowe :

adhezja, procesy PACVD, powłoki diamentopodobne DLC, struktura geometryczna powierzchni

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

ODPORNOŚĆ NA ZUŻYCIE ŚCIERNE WARSTW WYTWARZANYCH METODĄ LASEROWO-MECHANICZNĄ

Joanna RADZIEJEWSKA¹, Norbert RADEK^2
1Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN, Warszawa
²Politechnika Świętokrzyska, Centrum Laserowych Technologii Metali, Kielce

Streszczenie

W pracy przedstawiono wyniki badań mikrostruktury materiału i odporności na zużycie ścierne warstw Stellitu wytworzonych metodą: natrysku plazmowego, stopowania laserowego oraz poprzez obróbkę hybrydową łączącą proces stopowania laserowego z nagniataniem powierzchniowym. Obróbkę laserowo-mechaniczną przeprowadzono dla przypadku laserowego stopowania stali 0N18N9 Stellitem 6. Do procesu stopowania wykorzystano ciągłą wiązkę laserową CO2 o mocy 2kW nagniatanie powierzchniowe - mikro-młoteczkowanie prowadzono jednocześnie z modyfikacją laserową w podwyższonej temperaturze. Mikrostrukturę materiału analizowano na mikroskopie optycznym oraz na SEM. Określono wielkość strefy przetopionej i stopień zgniotu powierzchniowego. Do badań odporności na zużycie ścierne wykorzystano tester tribologiczny T-01M typu trzpień-tarcza. Stwierdzono dobrą odporność na zużycie warstw po obróbce hybrydowej.

Słowa kluczowe :

obróbka laserowa, nagniatanie powierzchniowe, obróbka hybrydowa, zużycie ścierne

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

BADANIA TRWAŁOŚCI ZŁĄCZA NiCr-Pt MIKROSPAWANEGO LASEREM Nd:YAG PRACUJĄCEGO W SILNIKU SPALINOWYM O ZAPŁONIE ISKROWYM

Szymon TOFIL¹, Krzysztof ANTOSZEWSKI^2
1Politechnika Świętokrzyska, Centrum Laserowych Technologii Metali
²Politechnika Świętokrzyska, Ośrodek Ochrony Własności Intelektualnej

Streszczenie

W pracy przedstawiono badania trwałości złącza NiCr-Pt mikrospawanego laserem Nd:YAG pracującego w silniku spalinowym o zapłonie iskrowym. Przedstawiono wybrane problemy mikrospawania elementów małogabarytowych laserem Nd:YAG oraz wyniki prób tego spawania. W ramach aktualnie prowadzonych badań wykonano pomiary mikrotwardości i obserwacje mikrostruktury przy użyciu mikroskopu metalograficznego oraz skaningowego. Badania eksploatacyjne wykonano na mikroskopie stereoskopowym OLYMPUS SZX10 oraz kształtografie TOPO 01Kv2.

Słowa kluczowe :

spawanie laserowe, mikrostruktura,mikrotwardość, odporność elektroerozyjna

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

METODY CIĘCIA TERMICZNEGO WAFLI KRZEMOWYCH NA POTRZEBY FOTOWOLTAIKI

Stanisław ZABORSKI¹, Tomasz STECHNIJ^{11 1}Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji, Politechnika Wrocławska
²Wydział Zarządzania i Informatyki PWSZ im. Witelona w Legnicy

Streszczenie

Opracowanie jest syntetycznym ukazaniem typowych struktur geometrycznych powierzchni (SGP), występujących na krawędziach krzemowych ogni fotowoltaicznych. Genezą owych struktur jest zastosowany zespół technik oddzielania materiału, w rozpatrywanym przypadku krzemu. Uwagę badań skoncentrowano wokół poszukiwania hipotetycznego wpływu na pracę ogniwa krzemowego, niekonwencjonalnych obróbek krawędzi, zwłaszcza, laserowej Celem porównania i oceny ukazano także powierzchnie pochodzące od cięcia tradycyjnymi, mechanicznymi metodami. Artykuł zawiera szereg materiału będącego wynikiem badawczej pracy katalogującej typowe SGP krzemu fotowoltaicznego. Powierzchnie te zostały ocenione według klasycznych norm opisu SGP, pomierzono je i obliczono stosowne wskaźniki.

Słowa kluczowe :

obróbka laserowa,ogniwo krzemowe fotowoltaiczne,struktura geometryczna powierzchni

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

KSZTAŁTOWANIE ELEKTROCHEMICZNE ŁOPATKI SEKWENCJĄ PROCESÓW ECM - PECM

Jerzy KOZAK^1
1Instytut Lotnictwa, Warszawa

Streszczenie

W pracy przedstawiono kształtowanie elektrochemiczne pióra łopatki lotniczych silników turbinowych w dwu kolejnych zabiegach, a mianowicie obróbki prądem ciągłym ECM i prądem impulsowym PECM. Omówiono zadania cząstkowe niezbędne w projektowaniu i optymalizacji technologii elektrochemicznej Wykazano, że dokładność wymiarową ECM/PECM można poprawić utrzymując małą szczelinę pomiędzy elektrodami.

Słowa kluczowe :

ECM, PECM, proces ciągły, impulsy, pióro łopatki

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

WŁAŚCIWOŚCI POWŁOK KOMPOZYTOWYCH NATRYSKIWANYCH NADDŹWIĘKOWO METODĄ HP/HVOF

Monika MADEJ¹, Dariusz OZIMINA^1
1Politechnika Świętokrzyska w Kielcach, Wydział Mechatroniki i Budowy Maszyn, Zakład Tribologii i Materiałów Eksploatacyjnych, Al. 1000-lecia PP7, 25-314 Kielce

Streszczenie

W pracy określono odporność przeciwzużyciową powłok kompozytowych Ni-SiC otrzymywanych naddźwiękowo z dużymi prędkościami i pod dużym ciśnieniem - HP/HVOF, High Pressure / High Velocity Oxy Fuel. Badania tribologiczne zrealizowano przy użyciu testera tribologicznego pracującego w skojarzeniu kula-tarcza w warunkach tarcia technicznie suchego i granicznego. Jako substancję smarową zastosowano mineralną bazę olejową z 1% dodatkiem ZDTP. Podstawowym zadaniem pracy było określenie charakteru oddziaływań tribochemicznych dodatku przeciwzużyciowego - AW, zawierających w swojej budowie cynk. Powłoki poddano obserwacjom mikroskopowym na elektronowym mikroskopie skaningowym SEM i profilometrze optycznym przed i po testach tarciowych. Analiza właściwości tribologicznych wytworzonych powłok kompozytowych, potwierdziła zróżnicowaną aktywność tribochemiczną w zależności od zastosowanej substancji smarowej. Stanowiło to czynnik determinujący efektywność tribologiczną powstających podczas tarcia przeciwzużyciowych warstw powierzchniowych.

Słowa kluczowe :

natryskiwanie cieplne naddźwiękowe, HVOF, materiały kompozytowe, powłoki przeciwzużyciowe, zużycie

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

WPŁYWY STANU KWALIFIKACYJNEGO STALI NA EFEKTY CIĘCIA STRUGĄ WODNO-ŚCIERNĄ

Henryk HOLKA¹, Tomasz JARZYNA¹, Maciej MATUSZEWSKI¹, Janusz MUSIAŁ^1
1Wydział Inżynierii Mechanicznej, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy

Streszczenie

W artykule przedstawiono rezultaty badań weryfikujących skutki procesu przecinania strugą wodno-ścierną stali o różnej twardości. Przecinano próbki ze stali 1.2080: normalizowane (23HRC), ulepszane (43HRC) i hartowane (63HRC). Jako kryterium oceny przyję stan powierzchni cięcia, a miarami oceny były wybrane parametry chropowatości: Ra, Rz oraz Rq. Czynnikami zmiennymi w badaniach były prędkość posuwu oraz ciśnienie strugi. Stwierdzono istotny i zróżnicowany wpływ badanych czynników na wartość mierzonych parametrów.

Słowa kluczowe :

obróbka wodno-ścierna, cięcie, chropowatość

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

ABLACYJNE TEKSTUROWANIE LASEROWE CZOPÓW WAŁKA ROZRZĄDU SILNIKA SPALINOWEGO

Tadeusz BURAKOWSKI¹, Wojciech NAPADŁEK², Adam WOŹNIAK^2
1Politechnika Koszalińska, Instytutu Mechatroniki, Nanotechnologii i Techniki Próżniowej, ul. Racławicka 15-17, 75 - 620 Koszalin, e-mail: wach@imp.edu.pl
²Wojskowa Akademia Techniczna, Wydział Mechaniczny, Instytut Pojazdów Mechanicznych i Transportu, ul. Gen. S. Kaliskiego 2, 00-908 Warszawa 49, tel.: (0-22) 683-73-57, e-mail: wnapadlek@wat.edu.pl, awozniak@wat.edu.pl

Streszczenie

W artykule przedstawiono metodykę i wyniki badań teksturowania laserowego warstwy wierzchniej czopów wałka rozrządu tłokowego silnika spalinowego, wykonanego ze stali stopowej 41Cr4. Obróbkę laserową przeprowadzono za pomocą lasera Nd: YAG o długości fali promieniowania laserowego ?=1064nm. Zastosowanie ablacyjnej mikroobróbki laserowej w newralgicznych strefach wałka rozrządu miało na celu wytworzenie odpowiedniej, punktowej tekstury powierzchni z mikrozasobnikami olejowymi w kształcie półczasz kulistych. W wyniku przeprowadzonych eksperymentów uzyskano bardzo regularną teksturę powierzchni, co prawdopodobnie korzystnie wpłynie na procesy tribologiczne i zmniejszenie zużycia skojarzenia czop wałka rozrządu - łożysko ślizgowe. Stwierdzono istotny i zróżnicowany wpływ badanych czynników na wartość mierzonych parametrów.

Słowa kluczowe :

warstwa wierzchnia, stal stopowa, teksturowanie laserowe

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

MODEL HOMOGENICZNY IMPULSOWEJ OBRÓBKI ELEKTROCHEMICZNEJ

Marek ROZENEK^1
1Politechnika Warszawska, Instytut Technik Wytwarzania

Streszczenie

Tradycyjny proces przygotowania procesu technologicznego, wykonanie elektrod-narzędzi, dobór parametrów obróbki, jest długotrwały i kosztowny. Jedną z najskuteczniejszych metod redukcji kosztów jest modelowanie i symulacja komputerowa procesu. W artykule przedstawiono założenia oraz opis matematyczny modelu homogenicznego obróbki elektrochemicznej impulsowej wraz z wynikami symulacji komputerowej. W szczególności zaprezentowano wyniki dotyczące wpływu parametrów procesu na przebiegi: gęstości prądu w impulsie, temperatury i zmiany koncentracji fazy gazowej.

Słowa kluczowe :

obróbka elektrochemiczna impulsowa, modelowanie, symulacja

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

LASEROWE I PLAZMOWE CIĘCIE BLACH ZE STALI NIESTOPOWYCH I KWASOODPORNYCH

Stanisław ZABORSKI¹, Tomasz STECHNIJ ^2
1Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji, Politechnika Wrocławska
²Wydział Zarządzania i Informatyki PWSZ im. Witelona w Legnicy

Streszczenie

W referacie porównano, możliwe do uzyskania w warunkach przemysłowych, parametry jakości ciętych powierzchni, wyznaczonych na krawędziach typowych konstrukcyjnych materiałów metalowych. Celem działań eksperymentalnych było udzielenie pragmatycznej odpowiedzi na pytani o wynikowe chropowatości powierzchni podczas cięcia laserowego i plazmowego dla identycznych elementów wykonanych ze stali niestopowej S235JRG2 oraz austenitycznej nierdzewnej 0H18N9. Zaprezentowano wyniki wielowariantowych prób przecinania metodami skoncentrowanej wiązki energii (plazma, laser), pokazując różnorodne możliwości kształtowania geometrii powierzchni obrabianych elementów. Publikacja ma charakter prezentacji praktycznego doświadczenia przemysłowego i formułuje utylitarne wnioski.

Słowa kluczowe :

cięcie laserowe, cięcie plazmowe,chropowatość, przemiana fazowa,przemiana strukturalna

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

POMIARY IMPEDANCJI FARADAYOWSKIEJ PODCZAS POLEROWANIA ELEKTROCHEMICZNEGO MATERIAŁÓW SZLACHETNYCH

Stanisław ZABORSKI¹, Adam SUDZIK11,Tomasz STECHNIJ ^2
1Instytut Technologii Maszyn i Automatyzacji, Politechnika Wrocławska
²Wydział Zarządzania i Informatyki PWSZ im. Witelona w Legnicy

Streszczenie

Przedstawiono sposoby wykonania powierzchni stosowanych w produkcji wyrobów jubilerskich. Zaprezentowano interesujący sposób pomiarów zmiennoprądowych do oceny warstwy powierzchniowej i stanowisko pomiarowe. Z pomiarów impedancyjnych otrzymano diagramy Nyquista. W pracy zamieszczono widma impedancyjne oraz odpowiednie im elektryczne schematy zastępcze.

Słowa kluczowe :

metale szlachetne, polerowanie elektrochemiczne, impedancja

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

LASEROWE ZNAKOWANIE, KODOWANIE i GRAWEROWANIE - KIERUNKI ROZWOJU TECHNOLOGII I NOWE OBSZARY APLIKACJI

Lech BORUC^1
1SOLARIS LASER S.A., Warszawa

Streszczenie

W artykule przedstawiono nowe możliwości laserowego znakowania kodowania i grawerowania. Wskazano nowe obszary zastosowań, a także kierunki rozwoju tej techniki obróbki. Przedstawiono źródła sukcesu tej techniki, m.in.: szeroka paleta oferowanych systemów, dopasowanych do potrzeb aplikacji, łatwość użycia i dostępność dla coraz szerszej grupy odbiorców.

Słowa kluczowe :

laserowe znakowanie, kodowanie,grawerowanie

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

PRZYKŁADY INNOWACYJNEGO WYKORZYSTANIA PRECYZYJNYCH OBRABIAREK ECM

Lucjan DĄBROWSKI¹, Richard KELLER²,Jerzy TOMCZAK^3
1Politechnika Warszawska, Instytut Technik Wytwarzania
²EMAG ECM GmbH, Gaildorf, Niemcy
³ERALL, Warszawa

Streszczenie

W artykule przedstawiono przykłady wykorzystania precyzyjnych obrabiarek realizujących obróbkę elektrochemiczną, zwłaszcza szeroko rozumianych materiałów trudno obrabialnych. W prezentacji, oprócz obrabiarek uwzględniono także oprzyrządowanie oraz urządzenia pomocnicze, np. do przygotowania i filtrowania elektrolitu, mycia wstępnego i końcowego Takie kompleksowe ujęcie zagadnienia pozwala uzyskać bardzo dużą dokładność wykonania i gładkość powierzchni po obróbce. Opracowania dokonano na przykładzie wybranych obrabiarek, zapewniających niezawodność produkcji na najwyższym poziomie, przede wszystkim w branży lotniczej i motoryzacyjnej.

Słowa kluczowe :

precyzyjna obróbka elektrochemiczna,obróbka impulsowa ECM, aplikacje

© Copyright by, Redakcja Inżynierii Maszyn - Agenda Wydawnicza Wrocławskiej Rady FSNT NOT, Wrocław 2008, Wszystkie prawa zastrzeżone.

NIEKONWENCJONALNA METODA UTYLIZACJI OPON

Henryk HOLKA¹, Janusz WEŁNOWSKI^2
1Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy ul. Kaliskiego 7, 85-789 Bydgoszcz
²Hydrapress Sp. z o.o. ul. Azalowa 23, 86-005 Białe Błota

Streszczenie

Zagadnienie utylizacji opon jest jednym z ważniejszych problemów światowej gospodarki w sferze ekologicznej. W niniejszej pracy opisano nową, oryginalną technologię utylizacji. W metodzie, nazwanej ze względu na jej cechy Rotarex Fast & Easy, wykorzystano frezowanie. Zaprezentowano narzędzie do obróbki oraz opisano skonstruowaną i wyprodukowaną maszynę, realizującą tę technologię.

Słowa kluczowe :

opony, utylizacja, recykling, water-jet machining, frezowanie